සුදුපාට මල් පිපුණු

සුදු පාට මල් පිපුණු අරලියා සෙවණ යට

බාලිකාවේ සුවඳ තනි වෙලා

අපි ඉතින් වෙන්ව යමු අපි අතින් ගිලිහි ගිය

සියළු දේ අතීතෙට පවරලා

ඇසළ සඳ දිය නොවුණු ඈත වැව් තල කොණෙක

ගයා නිමවූ කවිය ඉකිබිඳී

අපට අප පමණක් නොවේ නැණ නුවන් සැදූ

තක්සලාවත් අහිමි වීලා

සිනා සරදම් පිරුණු පන්ති කාමර අතර

ගෙවී ගිය මල් සමයි සිහිනෙකි

සඳට ඉකි බිඳ හඬන නොදරුවන් නොවේ අප

සිනාසෙමු අතීතෙට සෙනෙහසින්

ජීවිතයේ ප‍්‍රියයන්ගෙන් වෙන්වීමේ දුක දැනෙන අවස්ථා එමට වෙයි. නමුත් වැහිටියකු ලෙස, දැනුම් තේරුම් ඇති අයකු ලෙස, අප බොහෝ දෙනා අත් විඳින මේ අවස්ථාව පාසලෙන් සමු ගැන්මයි. පුරා වසර දහතුනක් දෑසට හුරු වූ පරිසරයත්, එහි පුද්ගලයනුත් සමඟ දැඩි බැඳීමක් පාසල් සමයේදී ඇතිවේ. මෙම බැඳුමේ සැබෑ තැරම දැනෙනු යේ උසස් පෙළ විභාග ප‍්‍රතිඵල නිකුත් වී එකිනෙකා සමු ගන්නා දා ටය. ඇතැම් විට ඒ අප ළබැඳි මිතුරන් අප දක්නා අවසන් අවස්ථාව ද වන්නේ ය. පාසල් ජීවිතය තුළ දී වේවැල් පහර කද්දී පවා නොහඬන ඇතැම් දඩබ්බරයින් මේ අවස්ථාවේ දී හඬති. සැම දෙනාම නොහැඬුවත් කදුලින් නොපිරෙන ඇසක් සොයැ ගැන්ම නම් උගහටය.

සුනිල් දයානන්ද කෝනාර විසින් රචිත මෙම ගීතය ඈත කලෙක මා අත් විඳි එම අත් දැකීම නැවත ඒ අයුරින් ම දනවන්නට සමත් වෙයි. වසර දහයක් පුරා රසික හදවත් හි මෙම ගීතය අති කල කම්පනය සුළු පටු නොවේ. වෙන්ව යන මොහොතේ ඇති වන පාළුව පිළිබඳ හැඟීම "බාලිකාවේ සුවඳ තනි වෙලා”, "ගෙවී ගිය මල් සමයි සිහිනෙකි”, "ගයා නිමවූ කවිය ඉකිබිඳී”යන පද වලින් තීව‍්‍ර කරයි. පාසල් කාලයන් හි ලබන ජය හා පරාජය යන දෙකම පසු කාලීන දිවියට ඇදී ඒ නම්, ඒ දුලබ වශයෙනි. "අපි ඉතින් වෙන්ව යමු - අපි අතින් ගිලිහි ගිය - සියළු දේ අතීතෙට පවරලා” ලෙස රචකයා පවසන්නේ පරාජයන් ද සුවඳ අරලිය මල් පිපි බාලිකාව සමගම හැර යන බවකි. මේ අයුරින් විසිර යන අයට නැවත පාසල් ඒමට නොහැක. පෙර ලෙසින් සියළු දෙනාම එක් වන්නේ ද නැත. කොටින් ම ස්වකීය පුද්ගල භාවයන් හා පෞරුෂයන් පළමු වරට තීරණාත්මක ලෙස පිරික්සෙන්නේ පාසල හැර පසු ය. තමා පෙර සිටි පාසල් සිසුවාගෙන් කොතරම් වෙනස් ද යන වග සැබැවින් ම වැටැහෙන්නේ එවිට ය. තමා තුළ පාසල් සිසුවකු ලෙස තිබූ අව්‍යාජත්වය අහිමි වූ බව දැනෙන්නේ ත් එවිටය. නමුත් ඒ වන විට එම පාසල් සිසුවා අතීතයට හිමි වී අවසන්ය. "අපට අප පමණක් නොවේ - නැණ නුවන් සැදූ තක්සලාවත් අහිමි වීලා""සඳට ඉකි බිඳ හඩන නොදරුවන් නොවේ අප - සිනාසෙමු අතීතෙට සෙනෙහසින්" ලෙස රචකයා ගෙන හැර පාන්නේ මෙම සත්‍යයයි.  මේ වෙනස් වීම්, දුක් සංකා මැද වුව අප දරා ගන්නෙමු. මතක සුවඳ පිරි අතීතයක් ලෙස ඒය සිහි කර ආදරයෙන් වැළැඳ ගත හැකිය.

කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ ශිල්පියාගේ මෝහනීය හඬිනුත්, තිස්සසිරි පෙරේරා ගේ සංගීතයෙනුත් හැඩවුණු මෙම ගීතය පාසල් සමයේ පැරණි මතක පුබුදා ඒ අතීතය ආදරයෙන් වැළඳ ගැනීමට අපට අයැද සිටියි.

අසන්න