Monday, August 10, 2009

චන්දෝ මා බිලිඳේ

පතර බළැති සිරි කුන්ද විදාරණ
විතර බළැති සිරිධර පංචපාලන
බාලොලි ලොලි ලොලි ලොල්ල බිලින්ඳේ
නාඬන් දැන් එනු බෑ

චන්දෝ මා බිලිඳේ නුඹ නාඬන්
බැන්දෝ කොමලත නිරිඳුට දාවුන්

දැන් ගොවිඳුන් මට දුන් ගරු රූපා
චන්දන කුංකුමයෙන් බැඳි රූපා
රන්ගිර'ගින් පායයි මුළු දීපා
මන්මද බැන්ඳලු සුන්දර රූපා

තැන තැන අතු දිග සොඳ දළු කන්නා
ඉඟි බිඟි කරමින් බැම නටවන්නා
වට සිටි පැටවුන් ලඟ කඳවන්නා
ඔන්න බිලිඳු රිලවුන් පැන යන්නා

අවර වෙන්න පෙර ගසට නගින්නා
උදා වෙන්න පළමුව හඬලන්නා
සදා පැටවු වට සාරා කන්නා
ඔන්න බිලිඳු සැවුලිඳු හඬලන්නා

ගායනය - පන්ඩිත් අමරදේව හා අමිතා වැදිසිංහ

දෙවන රාජසිංහ රජුට බොහෝ බිසෝවරුන්ගෙන් සැදුම්ලත් අන්තඃපුරයක් විය. මේ අතර එක් වැදි බිසවක් ද වූවාය. කලක් ඇවෑමෙන් ඇයට රජුට දාව පුතකු ලැබිණ. එදා මෙදා තුර සියළුම මවුවරුන් සේ ඇයද තම දරුවා නැළවීමට නැළවිලි ගීත ගැයුවාය. තමා නිතර දකින ලද වන වදුළු තුල වූ පරිසරය තම නැලැවිලි ගීයට නගා එහී අලංකාරත්වයත් රජුගේ තෙදවත් බවත් එක්විටම පැවසෙන සේ ඇය තම දරුව නැළවූයේ ඉහත ලෙසටය. පද රචකයා මේ පුරවෘත්තය අලංකාර කාව්‍යමය චිත්‍රයකට නගා ඇත. මේ බිසවට රජු විසින් ගරු නම්බු නාමයක් දී ඇත. කුංකුම ආදි අබරණ ලබාදී ඇත. එනිසා ඇගේ රැහැට හිරූ පැයූ සේ ආලෝකයක් ඇති වී තිබේ. මේ සියල්ලම ලක පතල බල ඇති රජු නිසාය. මා ඔහු සමීපයේ නිසා නොහඳා නිදියා ගන්නා ලෙස මේ මව දරුවාට කියයි.

අනතුරුව ඇය වනයේ රිලවුන් සැරිසරන අයුරු තම දරුවාට කියා දෙන්නීය. රිළවුන් පිළිබඳ විස්තරය චිත්‍රයක් මෙන් මනාව ගලපා ඇති'යුරු බලන්න. රිළවා අතු අග සිට බුදින ආකාකය, උසුළු විසුළු ස්වභාවය හා අනතුරකදී පැටවුන් ලං කර ගන්න අන්දම සිද්ධි දාමයක් ලෙස මවා පෙන්වීමට කවියා සමත් වෙයි. අනතුරුව කුකුළන් ගේ දින චරියාව ලෙස පැටවුන් සමග සාරමින් අහුලමින් කෑම, රාත්‍රියේ ගස් මත නිදා ගැනීම හා උදෑසනට හැඬලීම එලෙසම මනාව චිත්ත රූප ජනනය වන අන්දමින් පෙන්වා ඇත. ඕලාරික ශුෂ්ක, වන්ධ්‍ය හා සක්ක පද කිසිවක් නොමැතිව කර ඇති මේ නිර්මාණය ඕනෑම අංකුර නිර්මාණ කරුවකුට ගුරු හරුකම් ගත හැකි අගනා නිර්මාණයකි

අසන්න

9 comments:

Anonymous said...

thanks.

Anonymous said...

කරුණාකර "චන්දෝ " යන වචනයේ භාවිතය පිළිබද අදහසක් දක්වන්න...එය බිලිදාට භාවිතා කල නමක්ද නැතහොත් වෙනත් භාවිතයක්ද යන්න දැනගැනීමට කැමැත්තෙමි....

මෙහි දැක්වෙන්නේ සැවුලිදු හඩලන බවකි,සැවුලිදු යනු සැළලිහිණිය නොවේද???
ගස් නැගීම ,හඬලීම කුකුළාට සමීප වුවත් සැවුලිදු යන්න මදක් වික්ශිප්ත කරවන සුළුය..මෙයටද අදහසක් දක්වන ලෙස ඉල්ලමි.

ඔබගේ වෑයම ඉතා අගනේය,,,,සුභපැතුම් !!!

Anonymous said...

සැවුළා කියන්නේ කුකුළට සමාන පදයක්.
මෙතන සැවුළිඳු කියන්නෙත් කුකුළම තමයි. සැළලිහිණියා නෙවෙයි. :)

Anonymous said...

කරුණාකර මෙහි තේරුම කියා දෙනවද? ස්තුතියි
"පතර බළැති සිරි කුන්ද විදාරණ
විතර බළැති සිරිධර පංචපාලන"

මිගාර said...

පතර බැලැති යනු දේශය පුරා අණසක පතුරුවන යන්න විය යුතුය. විතර බලැති යන්න විශාල බලයක් යන්න විය උතුය. සිරිධර, පංචපාලන ආදිය ර්ජුට ඇථි ගරු නම්බු නාම විය යුතු බව මගේ හැඟිමයි.

චන්දෝ යන පදය කුමකට යෙදුවාදැයි මට පැහැදිලි නැත. බිලිඳාට යොදන විශෙෂණ පදයක් විය යුතු බව හඟිමි.

Unknown said...

චන්ද්‍ර කියන්නෙ හඳට නිසා (චන්දෝ) කියන වචනයෙන් කියන්නේ (හඳ වගේ) වෙන්න බැරිද?

මිගාර said...

එසේත් විය හැකියි. බොහොම ස්තූතියි.

සිරිකුමා ලියනගේ said...

සඳ වැනි මගේ බිළිදෝ.... චන්දෝ මා.....විය යුතුයි.

Unknown said...

චන්ද්‍රයා අර්ථ දැක්වෙන චන්දෝ යන්න පුතුගේ නාමය වන්නට බොහෝ දුරට ඉඩක් තියෙනවා සිංහල අතීත ලිඛිත මාධ්‍යන්හි නාමය යොදන පිළිවෙලට බැලුවොත් . අදටත් චන්දරේ චන්ද්‍රා සඳුන් ආදී නම් යෙදුම් සේම දාහත් වෙනි සියවසේ චන්දෝ යනු වැදි නාමයක් නැතහොත් චන්ද වැනි නමක් ආදරණිය ලාලිත්‍ය තම පුතු කෙරේ සෙනහසින් පුරවා වැඩි අගයක් දෙමින් උච්චාරණය වනවාද විය හැකිය.